در روز های گذشته مالیات در سال 1403 و سهم آن در بودجه سال بعد مورد توجه اکثر فعالان اقتصادی و تحلیل گران قرار گرفته است. در مقاله ی “بررسی بودجه سال 1403” به مرور آمار و اطلاعات منتشر شده در مورد بودجه سال 1403 پرداخته شد.
در این مقاله ی به بررسی هدف گذاری دولت در دریافت مالیات در سال 1403 و اثر آن بر اقتصاد پرداخته می شود.  سهم منابع مختلف از کل بودجه مالیات در سال 1403 از جمله مواردی است که مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

• سهم منابع مختلف از کل بودجه مالیاتی

مالیات بر کالاها و خدمات، اشخاص حقوقی و شرکت ها با سهم ۸۲ درصدی، درآمدهای مالیاتی دولت را تشکیل می دهند. همچنین مالیات بر درآمدها که شامل مالیات اصناف و مشاغل و مالیات بر حقوق میباشد نیز ۱۴درصد از کل منابع عمومی دولت را تشکیل میدهد.
سهم مالیات بر ثروت که شامل مالیات از قبیل نقل و انتقالات املاک، خانه و خودروهای گران قیمت و املاک خالی از سکنه می باشد. این مقدار معادل 4 درصد از کل منابع عمومی دولت را تشکیل می دهد.

• بودجه عمرانی قربانی اول هزینه ها

در تصویر بالا سهم هزینه عمرانی از منابع بودجه عمومی قابل مشاهده است که همواره در ۱۰سال گذشته در قانون کمتر از ۲۲درصد بوده است. سهم هزینه عمرانی در لایحه بودجه سال آینده، از منابع بودجه عمومی رقم ۱۵درصد تعیین شده است.
تملک دارایی های سرمایه ای در سال ۱۴۰۳ نیز همانند سال گذشته برابر با ۳۷۵ همت برآورد شده است. متاسفانه این میزان هیچ رشدی نداشته است و باز هم بودجه عمرانی قربانی کسری بودجه و هزینه های مازاد دولتی شده است‌.

• مالیات بر ارزش افزوده؛ ۱۰ درصد شد!
  

  

اطلاعات مربوط به مقایسه مالیات بر کالاها و خدمات در قانون بودجه 1402 و لایحه بودجه سال 1403 درج شد است. همان طور که مشخص است بخش اصلی آن را “مالیات بر ارزش افزوده” تشکیل می دهد.
درسال آینده مالیات بر ارزش افزوده از ۹درصد به ۱۰درصد می رسد و منابع حاصل از این کار صرف متناسب سازی حقوق بازنشستگان خواهد شد. ممکن است در ابتدا این افزایش یک‌ درصدی تقریبا ناچیز به نظر برسد. اما اگر به سهم بالای این مالیات که به طور غیر مستقیم از جیب مردم پرداخت خواهدشد، دقت کنیم، بزرگی ماجرا را بیشتر درک میکنیم.

• مالیات؛ ۸۰٪ از هزینه ها را باید پوشش دهد!

اطلاعات مربوط به سهم کلیه درآمدهای مالیاتی دولت، نسبت به هزینه های عمومی، از ابتدای سال ۹۲ مشاهده می کنیم. در سال ۱۴۰۰ این درآمدها تنها ۴۰ درصد از هزینه های جاری دولت را تامین می کرد. در لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ میزان درآمد های مالیاتی به ۷۰ درصد رسیده است. دولت باید بتواند در راستای سیاست مالیاتی خود تا پایان برنامه هفتم توسعه، حداقل ۸۰درصد ازکل هزینه های جاری را از طریق مالیات تامین کند.

• سخن آخر

 در لایحه بودجه سال 1403  میزان مالیات بر ارزش افزوده از 9 به 10درصد افزایش خواهد یافت. منابع حاصل از این افزایش را جهت تکمیل و بهره برداری از طرح های تملک دارایی سرمایه ای اختصاص دهند. اما دولت برای همسان سازی حقوق بازنشستگان درآمد های حاصل از مالیات بر ارزش افزوده را صرف این موضوع  خواهد کرد.

ظرفیت های عمرانی کشور به دلیل عدم تخصیص درآمد های مکفی مورد بی توجهی قرار خواهد گرفت. همچنین درسال آینده زمین های دارای کاربری مسکونی، اداری، تجاری، ویلا و باغی که ارزش آن ها بالای ۳۵ میلیارد تومان باشد؛ مشمول مالیات می‌شوند.
مقدار این مالیات 0.2 درصد بر روی مازاد ۳۵ میلیارد تومان بوده و بر عهده فردی است که در ابتدای سال، صاحب آن ملک است. یعنی اگر ارزش خانه ای ۴۵میلیارد تومان باشد صاحب آن باید به مقدار 0.2درصد از ۱۰میلیارد تومان مازاد که تنها “۲۰میلیون تومان” میشود؛ مالیات بدهد.