همواره یکی از ضعف های محصولات فولادی مقاومت پایین آنها در مقابل خوردگی و زنگ زدگی می باشد، با اکتشاف تاثیر فلز روی بر مقاومت به خوردگی محصولات فولادی شاهد تولید ورق گالوانیزه بودیم. در این روش با استفاده از فلز روی بر محصولات فولادی پوشش دهی صورت می گیرد که باعث افزایش مقاومت به خوردگی و طول عمر آنها می شود.
در این مقاله به توضیح نحوه ی تولیدورق گالوانیزهگرم و ورق گالوانیزه سرد می پردازیم.
تاریخچه ی ورق گالوانیزه:
اولین قدم در تولید تاریخ برای تولید ورق های گالوانیزه در سال 1742 میلادی توسط شیمیدان فرانسوی به نام ملوین برداشته شد. بدین صورت که محصولات آهنی را در حمام روی مذاب فرو کرده که باعث پیوند فلزی بین آهن و روی می گردید. سپس دانشمند فرانسوی دیگری به نام،سورل در سال 1836 با روش ابداعی خود باعث بهبود کیفیت محصولات گالوانیزه ی تولیدی شد. در این روش ابتدا سطح محصولات را با اسید سولفوریک تمیز کرده و در مرحله بعد وارد حمام آمونیوم کلرید می کنند. با گذشت زمان این روش به سرعت توسعه پیدا کرد و باعث رونق تولید ورق های گالوانیزه در َسرتاسر اقتصاد جهان گردید.
نحوه ی تولید ورق گالوانیزه:
برای تولید ورق های گالوانیزه معمولا از فولاد های ساختمانی استفاده می کنند که شامل آلیاژ (St12-St13-St14) می باشد.
تولید ورق های گالوانیزه به 4 روش تولید می شود که تقریبا مشابه با یکدیگر هستند. این 4 روش در برخی جزئیات باهم تفاوت دارند که در ادامه به بررسی آنها می پردازیم.
4 روش تولید ورق گالوانیزه به شرح زیر می باشد:
1 – مراحل تولید ورق گالوانیزه گرم:
مراحل تولید ورق گالوانیزه به روش غوطه وری گرم که به صورت شماتیک در شکل زیر درج شده است به صورت مختصر توضیح داده خواهد شد.
1-1 _ شستشو :
اولین مرحله شامل چربی زدایی و پاک شدن زنگ زدگی های احتمالی توسط آب و یا آب و مواد شوینده انجام می شود. سپس شستشوی ثانویه جهت دفع مواد زائد بر روی سطح ورق پس از ورود محصول به حوضچه ی اسیدسولفوریک می باشد.
2-1 _ روان سازی :
بعد از اتمام شستشو جهت روان سازی (پوشش دهی) از محلول روی آمونیوم کلرید استفاده می شود. این محلول اکسید های باقی مانده ی احتمالی را حذف کرده و یک لایه محافظ روی فولاد تشکیل می دهد.
3-1 _ گالوانیزاسیون :
ورق های پوشش دهی شده در مرحله ی روان سازی پس از خشک شدن جهت گالوانیسازیون وارد حوضچه روی مذاب می شود. محصول در این مرحله وارد حمام روی مذاب با دمای تقریبی 450 درجه سانتیگراد شده و پس از خروج از این حوضچه روی با اکسیژن هوا واکنش داده و اکسید روی بر روی سطح ورق تشکیل می شود. این لایه از اکسید روی باعث جلوگیری از نفوذ اکسیژن و سایر عوامل خورنده به لایه های پایین تر می شود.
ضخامت لایه ی محافظتی تشکیل شده بر روی سطح محصول که با نام کوتینگ نیز شناخته می شود بسته به ضخامت ورق متفاوت می باشد.
2 – تولید ورق گالوانیزهبه روش الکتروگالوانیزه یا گالوانیزه سرد:
این روش تولید ورق گالوانیزه که با نام آبکاری نیز شناخته می شود یک روش اقتصادی و موثر برای پوشش دهی محصولات با ابعاد متوسط می باشد. در این روش محصول را در محلول الکترولیت قرار داده می شود که در آن آند از فلز روی و کاتد از فلز اصلی تشکیل شده است. با شروع فرایند الکترولیت ذرات روی بر سطح محصول رسوب می کند که در مقایسه با روش گالوانیزه گرم سطحی نازک و ناهموار را تشکیل می دهد. این روش برای ایجاد پوشش ضخیم و یا پوشش دهی قطعات بزرگ مناسب نمی باشد زیرا با گذر زمان لایه تشکیل شده از بین می رود.
روش دیگری برای تولید ورق گالوانیزه سرد، استفاده از یک رنگ غنی از فلز روی می باشد که بر روی قطعات اسپری می شود. این لایه محافظتی عمر زیادی نداشته و در قطعاتی که مقاومت به خوردگی حائز اهمیت می باشد مورد استفاده قرار نمی گیرد.
3 – تولید ورق گالوانیزه به روش گالوانیلینگ :
در روش تولید ورق گالوانیزه به روش گالوانیلینگ ورق فولادی را پیش گرم کرده و با لایه ای از فلز روی پوشش دهی می کنند. پس از ورود ورق به کوره دمای سطح ورق افزایش یافته و باعث تشکیل آلیاژی از فولاد و روی بر سطح ورق تشکیل می شود. این روش به دلیل حساسیت نیاز به تخصص بیشتر و زمان تولید محصول طولانی تر می باشد.
4- تولید ورق گالوانیزه به روش پیش گالوانیزه :
در این فرایند محصول پس از کاهش سطح مقطع توسط خط نورد کاری وارد مرحله ی تمیزکاری می شود. و بعد از آن وارد حوضچه ی روی مذاب می شود. این روش شباهت بسیار زیادی با روش گالوانزه گرم دارد با این تفاوت که در این روش می توان سرعت تولید را افزایش داد.
نتیجه گیری :
با توجه به تضیحات ارائه شده می توان فهمید که روش تولید گاوانیزه به روش غوطه وری گرم از لحاظ اقتصادی و تولید بهترین روش می باشد. در مقاله ی (ورق گالوانیزه، استاندارد ها و مصارف) به بررسی تخصصی ورق از لحاظ تولید و نوع مصارف آن می پردازیم. جهت استعلام قیمت ورق گرم گالوانیزه امیر کبیر کاشان و فولاد مبارکه اصفهان می توانید با واحد فروش تماس حاصل فرمایید.
