عملیات حرارتی 

    • عملیات حرارتی

    به فرآیندی که در آن به واسطه گرما دادن به اجسام و سپس سرد کردن آن باعث تغییر در خواص محصول شود ،کلیه این فرآیند را  عملیات حرارتی می گویند.با توجه به کاربرد فولاد عملیات حرارتی مختلف صورت می گیرد که به معرفی هر کدام می پردازیم.

    عملیات حرارتی شامل آنیل کردن،نرماله کردن،کروی کردن،سختکاری، تنش گیری و تبلور مجدد می باشد که در شکل زیر نشان داده شده است. عملیات حرارتی بر روی مقاطع فولادی من جمله تیرآهن، ورق، میلگرد لوله و قطعات فولادی با در نظر گرفتن کاربرد نهایی صورت می گیرد.

    • آنیل کردن (Annealing)

    به فرایندی که در آن محصول 50 درجه سانتیگراد بالاتر از دماهای بحرانی ( A1و A3) حرارت داده می شود، عملیات حرارتی آنیل می گویند. عملیات حرارتی آنیل بسته به نوع سرد کردن و خواص مورد نیاز به انواع مختلف تقسیم بندی می شود. عملیات حرارتی آنیل کردن شامل آنیل کامل،آنیل هم دما،آنیل جزئی،آنیل کروی و آنیل نفوذی می باشد که خواص متفاوتی را ایجاد می کنند. آنیل کردن برای کاهش سختی،شکنندگی،تنش های داخلی و افزایش انعطاف پذیری انجام می شود که بسته به میزان کربن در دماهای مختلف انجام می شود.

 

    • سخت کاری (Hardening)

    در بسیاری از مصارف صنعتی نیاز است سطح قطعات سخت و هرچه به مرکز قطعه پیش می رویم چقرمگی افزایش پیدا کند. این فرایند باعث ایجاد سختی در سطح قطعات شده که با حرارت دادن تا بالای دمای بحرانی و سرد کردن سریع به دست می آید.

     

    • نرماله کردن (Normalizing)

    عملیات حرارتی نرماله کردن در محدوده ی دمایی 50 الی 100 درجه سانتیگراد بالاتر از دمای بحرانی (A3 و Acm) انجام می شود. با توجه به میزان کربن در فولاد این دما متفاوت می باشد اما نهایتا باعث ورود به فاز آستنیت می شود. هدف از نرماله کردن محصولات، ریزکردن دانه های ساختار فولاد در هنگام کار گرم در دمای بالا یا در ضمن ریخته‌گری و انجماد می باشد. این نوع عملیات حرارتی باعث افزایش استحکام، سختی و کاهش انعطاف پذیری در مقایسه با عملیات حرارتی آنیل می شود.

  • کروی کردن (Spheroidizing)
در صورت تشکیل فاز سمنتیت یا کاربیدآهن در فولادهای کربن متوسط و پرکربن سختی افزایش پیدا کرده و قابلیت ماشینکاری کاهش پیدا می کند. کاربیدآهن به صورت لایه ای تشکیل می شود،به وسیله عملیات حرارتی کروی کردن شکل کاربیدآهن از لایه ای به کروی تغییر داده می شود. عملیات حرارتی کروی کردن باعث افزایش شکل پذیری، ماشینکاری و استحکام محصول فولادی می شود.
  • تنش گیری (Stress relief annealing)
اکثر قطعات تولید شده در صنعت به دلیل کار سرد، جوشکاری و یا نوع سرد شدن آنها داران تنش های داخلی هستند. تنش ها عامل مخرب در قطعات بوده که باعث کاهش طول عمر محصولات میشوند به همین منظور عملیات تنش گیری بر روی آنها انجام میشود. عملیات تنش گیری در محدوده دمایی 550 الی 600 درجه سانتیگراد انجام می شود و مدت زمان حرارت دادن قطعات به ضخامت آنها بستگی دارد.
  • تبلور مجدد (Recrystallization)
وجود تنش و استرس در ساختار قطعات در اثر کار سرد باعث کاهش عمر مفید آنها میشود، در نتیجه باید برای بهبود کیفیت از عملیات حرارتی استفاده کرد. در این فرایند دانه های ریز موجود در ساختار به دانه های بزرگتر تبدیل شده که انرژی مرز دانه ها عامل محرک رشد دانه می باشد. با درشت شدن دانه ها و کم شدن مرزدانه انرژی آنها کاهش پیدا می کند که باعث افزایش طول عمر محصولات می شود. این عملیات در محدوده ی دمایی 600 الی 700 درجه سانتیگراد و درست زیر محدوده ی دمایی A1 انجام می شود.

  • سخن آخر
عملیات حرارتی یکی از مباحث مهم و تخصصی در علم متالورژی می باشد که با داشتن اطلاعات مفید میتوان از کیفیت محصول اطمینان پیدا کرد. جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانید با واحد فروش شرکت فولاد پرشین امیر تماس حاصل فرمایید.
 

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

اسکرول به بالا