با بررسی برخی از اطلاعات منتشر شده در خصوص #رکود در صنعت ایران در بخش صنعت و ساخت و ساز کشور می توان درک بهتری از اوضاع کشور داشت. بازار آهن و مصرف مقاطع فولادی من جمله (میلگرد، تیرآهن، ورق، هاش، نبشی و…) وابستگی مستقیم به اوضاع صنعت کشور دارد. در صورت بهبود در روند شاخص های مختلف می توان انتظار بهبود در تقاضای خرید مقاطع فولادی (میلگرد، تیرآهن، ورق، هاش، نبشی و…) را داشت. در ادامه به بررسی شاخص مدیران خرید و ساخت و ساز مسکن در کشور  در راستای رکود در صنعت ایران می پردازیم.

• شاخص مدیران خرید (PMI)

یکی ازابزارهای پرکاربرد که متخصصان اقتصاد دنیا برای درک و تحلیل وضعیت حاکم بر اقتصاد یک کشور از آن استفاده می‌کنند، شاخص شامخ نام دارد. شاخص مدیران خرید که بیشتر با نام شامخ یا PMI شناخته می‌شود، مورد پذیرش اکثر کشورهای توسعه‌یافته است. شاخص شامخ نقش تعیین کننده‌ای و اساسی در تخمین وضعیت اقتصادی یک کشور را دارد. بابررسی شاخص شامخ و آمارساخت و ساز مسکن که در ادامه به بررسی آن می پردازیم علت رکود در بازار آهن را بررسی خواهیم کرد.

شاخص شامخ عددی بین 0 تا 100 می باشد. هر چه به عدد 100 نزدیک تر شویم مشخص کننده افزایش بهبود اوضاع اقتصادی و عدد 50 ثبات و عدم تغییر را نشان می دهد.

با توجه آمار منتشر شده توسط سایت#اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران می توان طبق آمار دلیل رکود صنعت کشور را درک کرد. بخشی از این اطلاعات به شرح زیر می باشد:

دوره چهل و ششم طرح شاخص مدیران خرید (PMI) کل اقتصاد – تیر 1402

• شاخص میزان سفارشات جدید مشتریان در تیرماه، 46.38 بوده که نسبت به ماه قبل کاهش داشته است.

• شاخص موجودی مواد اولیه در تیرماه 44.56 بوده که به کمترین میزان سه ماهه اخیر رسیده‌است.

• شاخص میزان فروش کالا و خدمات در تیرماه معادل 44.73 بوده که در مقایسه با خرداد ماه) 50.65 (کاهش داشته و کمترین مقدار شش ماهه خود را به ثبت رسانده‌است.

دوره پنجاه و هشتم طرح شاخص مدیران خرید (PMI) بخش صنعت- تیر 1402

• شاخص میزان سفارشات جدید مشتریان در تیرماه معادل46.17 بوده که کاهش قابل توجهی در مقایسه با خرداد (52.49) داشته و به کمترین مقدار شش ماهه رسیده‌است.

• شاخص موجودی مواد اولیه در تیرماه 46.05 بوده که در مقایسه با خرداد (51.31) کاهش داشته و به کمترین میزان سه ماهه اخیر رسیده‌است.

• شاخص میزان فروش کالا در تیرماه (43.75) در مقایسه با خرداد ماه ( 52.17 ) کاهش داشته و کمترین مقدار شش ماهه خود (به جز فروردین ماه) را به ثبت رسانده‌است.

• شاخص انتظارات برای ماه آینده به رقم 58.40 رسیده است که کمترین مقدار 13 ماهه این شاخص است.

با بررسی اطلاعات فوق رکود در صنعت کشور را می توان درک کرد، بخشی از اطلاعات فوق مربوط به صنایع فلزی کشور می شود. برای بررسی و درک بهتر اوضاع صنایع فلزی کشور بهتر است به بررسی اوضاع ساخت و ساز کشور بپردازیم. برای نمونه به بررسی اوضاع ساخت و ساز در شهر تهران با توجه اطلاعات منتظر شده می پردازیم.

 تاثیر مسکن بر مصرف مقاطع فولادی

بررسی ابعاد مختلف بخش ساختمان و شهرسازی از جمله (ارزش افزوده، اشتغال، زنجیره تولید و مواد اولیه) در اقتصاد ایران ، بسیار با اهمیت است. این بخش از اقتصاد باید مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد زیرا تاثیر مستقیم بر میزان مصرف آهن آلات (میلگرد، تیرآهن ، ورق، هاش و…) دارد.

با توجه به تورم روز افزون که در سال های اخیر با شیبی فزاینده رو به رو بوده ایم یکی از بازارها جهت حفظ سرمایه ، بازار مسکن می باشد. همواره قیمت مسکن همگرایی خود با دلار را اثبات کرده است که در نمودار زیر قابل مشاهده می باشد.

با توجه به آمار، میانگین رشد سالانه قیمت مسکن در ۵ سال گذشته بیش از دو برابر میانگین سالانه تورم مسکن از سال ۷۰ تا ۹۵ بوده است.۵۷‌درصد در مقابل ۲۱ درصد.

در تصویر بالا تغییرات قیمتی آپارتمان مسکونی و زمین های شهری را از سال ۱۳۷۳ تا ۱۴۰۱ آورده ایم.

همان طور که مشاهده می کنید پس از گذشت چندین سال، سرعت رشد قیمت واحدهای مسکونی از قیمت زمین شهری پیشی گرفته است. یکی از علت های به وجود آمدن این تغییر را باید در سمت عرضه و کاهش ساخت و ساز دانست. کاهش ساخت و ساز باعث افزایش تقاضای مردم برای واحد های مسکونی به منظور مصرف و یا سرمایه گذاری می باشد.  این شرایط از دلایل اصلی پیچیده شدن اوضاع بازار مسکن می باشد.

از طرفی پایین آمدن حاشیه سود ساخت یک پروژه جدید ساختمانی برای سازندگان و فعالان این حوضه یکی دیگر از عوامل کاهش ساخت وساز می باشد. کاهش این حاشیه صود به زیر ۲۵ درصد هم یکی دیگر از عواملی است که باعث سرعت رشد قیمت واحد های مسکونی طی چند سال اخیر شده است.

سرمایه گذاران با توجه به ریسک های مختلف و عدم ثبات در بخش کلان اقتصاد با خرید یا نگهداری واحد های مسکونی سود بیشتر و مطمئن تری را کسب کنند.

طبق نمودار زیر تعداد واحد های مسکونی در پروانه های ساختمانی شهر تهران را نشان می دهد. با بررسی نمودار فوق متوجه شد یکی از علت های اصلی در رکود بازار آهن آلات (میلگرد، تیرآهن، هاش، ورق، نبشی و… ) کاهش ساخت و ساز می باشد.

همچنین با توجه به ثبات نسبی در بازار ارز و قیمت مواد معدنی و مقاطع فولادی عرضه شده در بورس کالا و کاهش تولیدات صنعتی از تقاضای کاذب و انبارداری مواد اولیه کشور کاسته و جهت گیری این حوزه را به سوی صادرات کرده است.

با بررسی اطلاعات منتشر شده می توان درک کرد علت اصلی در کاهش تقاضای خرید محصولات فولادی (میلگرد، تیرآهن، ورق، هاش و….) رکود اقتصاد کشور می باشد. عوامل اصلی در افزایش تقاضا را باید در بهبود شرایط اقتصادی و یا تغییر نرخ ارز دانست که در حال حاضر هر دو در ثبات به سر می برند.